Page 35 - Nevzat Bingöl - Suriye'nin Kimliksizleri: Kürtler

EĞİTİM

Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesinin
13. Maddesi, “her ferdin eğitim-öğretim hakkı”nın güvence
altına alınmasını talep eder, buna göre şu maddeleri sıralar;
-İlköğretimin zorunlu kılınması ve herkese ücretsiz sunulması
-Teknik ve sanat okulları da dahil olmak üzere ortaöğretimin
yaygınlaştırılması, toplumun her kesimine uygun eğitim araçlarıyla
yaygınlaştırılması ve kademeli olarak ücretsiz sunulması.
-Yükseköğretimin eşitlik temelinde ve yeteneklere göre
herkese sunulması ve kademeli olarak bunun da parasız hale
getirilmesi.
Suriye’de eğitim-öğretim alanında gözle görülür gelişmeler
olmuş ve bu gelişmelerin okuma-yazma oranı üzerinde olumlu
etkileri olmuştur. Örneğin 1980 verilerine göre yetişkinler arasın-
daki %65 civarındaki okur-yazar olmama oranı 2001 yılında
%30,4 civarına düşmüştür. Ancak bu oran da hâla yüksek sayıl-
maktadır. Burada dikkat çeken husus, okuma-yazma bilmeyen-
lerin çoğunun kadınlardan ve fakirlerden oluşmasıdır. Özellikle
kırsal alanda bu oran daha yüksektir. Bu alanda okuma-yazma
bilmeyen kadınların oranı %70’tir.
Devletin 80’li yıllarda eğitim-öğretime ayırdığı pay %5
civarındadır. Buna gerekçe olarak ekonomik darboğaz, bazı reform
programlarının yürürlüğe konulması ve genel bütçenin daraltılarak
tasarrufun sağlanması gösterilmektedir. Doğal olarak eğitim-
öğretim bundan olumsuz etkilenmiştir.
Suriye’deki eğitim sistemi birbirinden farklı iki kısma
ayrılmıştır:
1- Ancak maddi durumları iyi olan azınlığın yararlanabildiği
pahalı özel eğitim.
2- Maddi durumları kötü olan çoğunluğun aldığı resmi eğitim.

Üniversitelere genel sınavlardaki puanlara göre öğrenci alma
sisteminin değiştirilerek bunun yerine öğrenciye kendi yetenek-

35