Page 30 - Nevzat Bingöl - Suriye'nin Kimliksizleri: Kürtler
P. 30
ancak asıl sorun Kürtlerin vatandaşlık hakkı oluşturuyor. Zira
Suriye hükümeti ülkedeki en kalabalık etnik unsur olan Kürt
nüfusunu azaltmak için sadece Kürtlerin yaşadığı Haseki ili ve bu
ile bağlı yerleşim bölgelerinde bir nüfus sayımı yaparak o
dönemde en az 150 bin kişiyi vatandaşlıktan çıkarttı. Bu kişiler
ve çocukları şimdi kimliksiz ve insani haklardan mahrum bir
şekilde hayatlarını sürdürmeye çalışıyorlar. Hükümet ile Kürtler
arasındaki temel çelişki de işte bu soruna kilitlenmiş durumda.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad yaptığı bir televizyon konuş-
masında vatandaşlık haklarının iade edileceğini bu amaçla ilk
etapta 25 bin kişinin vatandaşlığa alınacağını, bu konuda işlem-
lerin devam ettiğini söylüyordu. Ancak bu güne kadar konuyla
ilgili atılmış bir adım söz konusu değil.
Suriye Demokratik Hürriyetleri ve İnsan Hakları Savunma
Komitesinin 2003 yılı raporunda ise konu ile ilgili çarpıcı örnekler
sunuluyor.
“Uluslararası Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi’nin 7.
maddesine göre birine işkence etmek, ona sert veya insanlık dışı
muamelede bulunmak, onurunu incitmek; özellikle rızası olmak-
sızın birine tıbbi veya ilmi deneyler uygulamak yasaktır” deniliyor.
Ancak Suriye’deki bütün tutuklamalar bu ülkenin kendi
anayasasının 3. maddesinin 28. fıkrası da dahil olmak üzere
bütün insani kanunlara aykırı olarak değişik fiziksel ve psikolojik
işkence ve kötü muameleleri beraberinde getirmektedir. Uygu-
lanan çeşitli işkenceler sırayla şu yöntemlerle yapılmaktadır:
Küfür etme, vücudun muhtelif yerlerini tekmeleme, Suriye-
Alman dolabı veya sandalyesinde döndürme, vücudun hassas
yerlerine elektrik verme, uzun süre elleri veya ayaklarıyla asma.
Bu işkence yöntemleri tutuklanan kişilerin sorgulamalarının
yapıldığı bütün birimlerde, onları itiraflara zorlamak maksadıyla
yapılmaktadır. Bu işkencelere maruz kalanlar dışarı çıktıklarında
ölünceye kadar geçici veya sürekli fizyolojik fonksiyonel kayıplarla
yaşamaktadırlar. Bunun yanında tutuklular cezaevi yönetiminin
bilgisi dahilinde şu gibi kötü muamelelere de tabi tutulmaktadır-
30