Page 26 - Nevzat Bingöl - Suriye'nin Kimliksizleri: Kürtler
P. 26
Suriye, SünniArapların hakimiyetine geçti, 1963-1970 yıllarında
Nusayrilerin birleşmesi ve 1970 sonrası Suriye’de ise Nusayri-
lerin yönetimindeki hakimiyeti olarak değerlendirmek
mümkündür.
Suriye’nin Kuzeyde Türkiye, güneyde de diğer Arap
ülkeleriyle olduğu gibi İsrail ile de sorunları vardı ve esas olarak
savaştığı İsrail’di. İsrail Suriye’nin topraklarını işgal etmiş ve bu
topraklarda hak iddia ediyordu.
Mayıs 1948 yılında kurulmuş olan İsrail’e karşı yürütülen
1’inci Arap-İsrail savaşında, Suriye Ordusu İsrail karşısında
büyük bir yenilgi yaşadı. 1949 yılı Mart ayında General Hüsni
Zaim darbesi, ülkede askeri darbeler dönemini de başlatmış oldu.
Irak ve Mısır rekabeti arasında kalan Suriye, bu dönemde Cemal
Abdulnasır’ın etkisinin en fazla hissedildiği ülke olarak, Mısır’la
birlikte ortak hareket etti. 1955 yılında, Türkiye, Irak, İran,
Pakistan ve İngiltere arasında imzalanan Bağdat Paktı, Suriye
yöneticilerinde büyük bir hoşnutsuzluk yarattı. 1956 yılında
yaşanan Süveyş krizinde, Mısır’ın emperyalist ülkelerle (Fransa-
İngiltere) girdiği savaştan yenilgiyle çıkmasına rağmen,
Suriye’de Nasırcı Arap milliyetçiliği akımlarının güçlenmesine
neden oldu.
Suriye 1958 tarihinde güçlü bir Arap cephesi oluşturmak için
ilan edilen Birleşik Arap Cumhuriyeti içerisinde yer aldı. 30
Eylül 1961 yılında Suriye bu birlikten çekilerek bağımsızlığını
ilan etti. Suriye politik yaşamını yakından ilgilendiren Baas
bölünmesi, 1963 yılında yaşandı. Yine bu yıl içerisinde Irak’ta
iktidara gelen Baasçı Saddam yönetimine yardım amacıyla, 6 bin
kişiden oluşan Baasçı Suriye birlikleri sınırı aşarak, Irak’ın Zaho
kenti üzerinden Saddam’a karşı gerilla mücadelesi veren
Barzanilerin Barzan bölgesine hareket etti. Suriye birlikleri bir
başarı elde edemediği gibi çok sayıda kayıp vererek geri döndü
ancak geri dönen birlikler Irak Baas’ıyla birlikte savaştığı için
Suriye’de “kahramanlar” gibi karşılandı.
1966’daki darbe ile Hafız Esad, Irak’ta Saddam Hüseyin
26