Page 17 - Nevzat Bingöl - Suriye'nin Kimliksizleri: Kürtler
P. 17
yayılan çatışmaların perde arkasında Irak’taki gelişmeler vardı.
Irak’ta federatif yönetimin oluşturulacağının açıklandığı gün Irak
Kürdistan’ında olduğu gibi Suriye’de Kürtlerin yaşadığı bölgel-
erde de büyük sevinç gösterileri yapıldı. Genç kız ve erkekler
halaya durdu, şekerler dağıtılarak bu kararı Suriyeli Kürtler de
adeta bayram gibi kutladı. Bazı iddialara göre Irak’taki
gelişmelerin Suriye Kürtlerini de etkileyeceği kaygısıyla Suriye
istihbaratı El Muhaberat’ın bir Arap-Kürt çatışması yaratarak
Suriye Kürt hareketine Şeyh Sait İsyanı’nda olduğu gibi erken
doğum yaptırmak istemesi olarak dile getiriliyordu.
Suriye’de bazı Kürtlerin olaylarla ilgili değerlendirmeleri
oldukça ilginçti: “1982 Hamma Katliamı öncesinde Müslüman
Kardeşler Örgünü’ne yakın Deir Er Zor, Hamma ve Halepli bazı
subaylar Hafız Esat’a karşı bir darbe hazırlığı içerisindeydi;
hesaplar bu bölgelerde bir ayaklanma başlatılacağı üzerineydi.
Ayaklanmayla birlikte yıllardır demokratik, siyasal, ekonomik ve
en önemlisi vatandaşlık haklarından mahrum olan ancak şimdiye
kadar sessiz kalan Kürtler de Kuzey’den destek verecek, ordu
içerisindeki İslamcı subaylar da darbe yaparak Hafız Esad’ı
devireceklerdi. Ancak hesaplar tutmadı, Kürtler bu darbeye
destek vermedikleri gibi darbe hazırlığı haberini alan Esat, ar-
alarında çok sayıda Kürt ailesinin de bulunduğu özel savunma
birliklerini Hamma’ya sürdü. Dış dünyayla bağlantıları kesilen
Hamma’da bir hafta süren operasyonlarda yaklaşık 30 bin kişi
öldürüldü.
Deir Er Zor’luların Irak’ta Kürtlerin federasyon kazanmalarına
bu katliamın müsebbibi Kürtlermiş gibi düşünmeleri de eklenince
12 Mart olayları için zemin hazırlandı, El Muhaberat da işin içine
girerek olayların iyice Kürtlerin linçine varacak düzeye çıktığı
iddia edildi.
Yine Kürtler tarafından ortaya atılan bir başka iddia ise; Sünni
Arapların olayları provoke ettiği yönündeydi. Bu iddiaya göre
Deir Er Zor, Halep ve Humma grubu 1982 yılında olduğu gibi
darbe planladılar, darbeyi yapabilmek için Kamışlı olaylarını
17